بیش از سه دهه از تأسیس اولین شهرهای جدید می‌گذرد. بررسی‌های جمعیتی نشان می‌دهد که در حال حاضر هفت شهر جدید در محدوده جمعیتی 100 هزار نفر وجود دارند و در مجموع نزدیک به یک میلیون نفر در این شهرها سکونت دارند. واقعیت این است که برای بسیاری از افراد که گرفتار گرانی و کمبود مسکن مناسب برای زندگی در شهرهای بزرگ هستند، شهرهای جدید به عنوان یک راه چاره، خوب عمل کرده‌اند. با این حال، از زمان تشکیل تا گسترش شهرهای جدید، منتقدان بیشتر در دام قضاوت‌های کلیشه‌ای و یک‌سویه، بدون توجه به متن سیاست‌های شهرهای جدید افتاده‌اند و روایتی ناامیدکننده بیان کرده‌اند. این در حالی است که مساله سیاست‌های توسعه شهری در کشور بیش از هر زمانی نیازمند گفتگو و تحلیل به جای داوری‌های یک‌سویه است. در چند سال اخیر تغییر رویکردی در سیاست‌های شهرهای جدید ایجاد شده است. حرکت به سمت اجتماع‌محوری و توجه به زیرساخت‌های اجتماعی در این شهرها نشان از توجه به مردمانی است که در شهرهای جدید سکونت گزیده‌اند و به تغییرات و تحولات آینده امید بسته‌اند. هویت کلیدواژه جدید سیاست شهرهای جدید است. ولی آیا هویت موضوعی است که دفعتاً اتفاق می‌افتد؟ واقعیت آن است که اجتماع‌سازی و تعلق محلی اموری هستند که در صورت تحقق شرایط مورد نیازشان، به گذر زمان نیاز دارند. با این حال نیاز است که نخبگان و متخصصان امر در این باره به ارائه نظرات و راهکارهای مد نظر بپردازند. نهایت سخن، با واقعیتی مواجه‌ایم که بزرگ‌ترین تجربه شهرسازی کشور است، تجربه‌ای که اگرچه با کاستی‌ و چالش‌هایی مواجه بوده اما در پَسِ خود بازتاب دهنده‌ بضاعتِ دانشی، حرفه‌ای و مدیریتی کشور به امر سکونت و استقرار جمعیت در پهنه‌ سرزمینی است. بضاعتی که اگر ضعفی دارد، باید شناخت و اگر قوتی دارد باید تقویت شود تا سویه‌های تکامل یافته‌‌ آن ـ برآمده از حوزه‌های مختلف دانشی در مواجهه با پدیده‌ شهرهای جدید ـ شناسایی، تدقیق و تبیین شود.